Wat doen de energieprijzen na het verdwijnen van het prijsplafond op 1 januari 2024

Op 1 januari 2023 werd in Nederland een prijsplafond ingevoerd voor energie. Dit plafond was bedoeld om huishoudens te beschermen tegen de sterk stijgende energieprijzen. Het prijsplafond gold voor stroom en gas, en was gebaseerd op de gemiddelde energieprijzen van het afgelopen jaar.

Op 1 januari 2024 verdwijnt het prijsplafond weer. Dit betekent dat huishoudens dan de volledige prijs voor energie gaan betalen. Wat gaan de energieprijzen doen na het verdwijnen van het prijsplafond?

Het prijsplafond: wat was het ook alweer?

In 2023 werd er in Nederland een prijsplafond ingevoerd voor energieprijzen. Dit betekende dat huishoudens en andere kleinverbruikers tot een bepaald gebruik niet meer betaalden dan een maximale prijs voor gas, stroom en stadsverwarming. Het doel van het prijsplafond was om de stijging in de energieprijzen te beperken en de koopkracht van huishoudens te beschermen. 

De prijsplafonds waren als volgt:

• Gas: €1,45 per kuub tot een verbruik van 1.200 kuub
• Elektriciteit: €0,40 per kWh tot een verbruik van 2.900 kWh
• Stadsverwarming: €47,38 per gigajoule (GJ) tot een verbruik van 37 GJ

Het prijsplafond verdwijnt: wat betekent dit voor mij?

Volgens de Autoriteit Consument & Markt (ACM) is er een aantal energieleveranciers die hogere tarieven hanteren dan het prijsplafond. Dat betekent dat, wanneer je een contract afsluit bij één van deze aanbieders, je per 1 januari flink meer betaalt. Gelukkig hebben de energieprijzen zich dit jaar dusdanig ontwikkeld, dat de prijzen bij de meeste aanbieders zich onder het prijsplafond bevinden. Als deze trend zich in 2024 doorzet, zal het verdwijnen van het prijsplafond in de meeste gevallen voor relatief weinig veranderingen zorgen.

Wat kunnen we nog meer verwachten in 2024?

Terugkeer van het Tijdelijk Noodfonds Energie

Hoewel het prijsplafond verdwijnt, komt het Tijdelijk Noodfonds Energie in 2024 terug om huishoudens te ondersteunen die hun energierekeningen niet kunnen betalen. Vooral in de wintermaanden blijft dit fonds cruciaal voor de meest kwetsbare huishoudens.

Belasting op energie: BTW en energiebelasting

Een constante factor blijft de BTW op energie, die in 2024 onveranderd op 21% blijft. Echter, de energiebelasting ondergaat wel veranderingen. Voor stroom daalt het tarief naar ongeveer €0,13 per kWh, inclusief BTW, terwijl de belasting op gas stijgt naar ongeveer €0,70 per m³, inclusief BTW. Deze verschuiving kan variabele kosten met zich meebrengen, afhankelijk van je energieverbruik en de verhouding tussen gas- en stroomgebruik.

Verwachte stijging van netbeheerkosten

Er wordt een stijging verwacht in de netbeheerkosten voor 2024. De noodzaak om de Nederlandse energie-infrastructuur uit te breiden, met als doel volledig gasvrij te zijn in 2050, zal naar verwachting leiden tot deze kostenstijgingen. Deze kosten, die op dit moment nog niet precies bekend zijn, zullen onder toezicht van de ACM worden gehouden om buitensporige stijgingen te voorkomen.

Ontwikkeling in energieprijzen door oorlogen

Als we het hebben over verwachte veranderingen van de energieprijzen in 2024, kunnen we niet om de oorlog in Oekraïne en de Israël-Hamas-oorlog heen. De geopolitieke spanningen en de daardoor ontstane onzekerheid op de energiemarkt, kunnen resulteren in een stijging van de energieprijzen in ons land. De precieze gevolgen voor de energieprijzen zijn echter afhankelijk van de ontwikkeling van beide conflicten. Daarom is het momenteel voorbarig om te zeggen óf en in hoeverre de energieprijzen stijgen door oorlog.